Ωδή στον μεγάλο σκληρό του ελληνικού σινεμά

Της Παναγιώτας Κάπου

Σαν σενάριο κινηματογραφικής ταινίας έτσι και η ζωή του σκληρού παιδιού του ελληνικού κινηματογράφου ολοκληρώθηκε στα 88 του χρόνια αφήνοντας μας το προσωπικό του στίγμα.Μετά από νοσηλεία μεγάλου χρονικού διαστήματος σε νοσοκομείο δεν μπόρεσε να κερδίσει την μάχη με την νόσο του Αλτσχάιμερ.

Οι περισσότεροι τον γνώριζαν επειδή <<κρατάει μαχαίρι>> .Ο ίδιος όμως έχει λάβει µέρος σε ταινίες των πέντε Οσκαρ και σε δύο που πήραν Χρυσή Σφαίρα. Υστερα από τις θρυλικές εµφανίσεις του στη «Στέλλα» του Μιχάλη Κακογιάννη (1955), «Ποτέ την Κυριακή» του Ζυλ Ντασσέν (1960), «Τα κόκκινα φανάρια» του Βασίλη Γεωργιάδη (1961) και το «Αµέρικα, Αµέρικα» του Ηλία Καζάν (1963), βροχή ήταν οι προτάσεις από ξένες παραγωγές.Παρότι τον παρότρυναν να μάθει αγγλικά ώστε να κάνει καριέρα στην Αμερική εκείνος το μόνο που επιθυμούσε ήταν η γυναίκα του,το παιδί του και λίγοι καλοί φίλοι.

Η επιτυχημένη πορεία του όμως δεν σταματάει εδώ. Τρία Οσκαρ ο «Ζορµπάς». Ενα το «Ποτέ την Κυριακή», ένα το «Αµέρικα, Αµέρικα», υποψήφια καλύτερης ξενόγλωσσης παραγωγής τα «Φανάρια», Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης η «Στέλλα». Το ίδιο και το «Κορίτσι µε τα µαύρα».Επίσης ηθοποιός με σκηνοθέτες πολλών αστέρων Ντασσέν, Κακογιάννης, Καζάν, Κούνδουρος, Γεωργιάδης, Γλυκοφρύδης. Λεβεντόπαιδο µε τα όλα του. Το 1973 σε µια τηλεοπτική σειρά µε τον τίτλο «Η Κατοχή» παίζει µαζί µε τους Κουρτ Γιούργκενς, Μαρία Σελ και Κλάους Κίνσκι. Ολοι γερµανόφωνοι.Ύστερα από μερικά επεισόδια αποχωρεί  λέγοντας   «∆εν µπορούσα να παίζω σε ένα σίριαλ που δείχνει Γερµανούς να σώζουν Ελληνόπουλα στην Κατοχή».Τέτοιο ήταν το ύψος του αναστήματος του.

Του 1925 σπουδάζει θέατρο στο Ωδείο Αθηνών, µε δάσκαλο τον Αιµίλιο Βεάκη. Παίζει στους θιάσους της Κατερίνας και της Καλουτά. Οµως το σινεµά τον κερδίζει και έτσι το θέατρο προς το παρόν το εγκαταλείπει. Θα επιστρέψει όμως αργότερα. Πρώτη του κινηµατογραφική εµφάνιση στη «Νεκρή Πολιτεία» του Φρίξου Ηλιάδη, το 1951. Αν και στο Ιντερνετ αναφέρεται ότι συµµετείχε και στα «Χειροκροτήµατα» του Γιώργου Τζαβέλλα το 1944 για τον Αττίκ µε Ζινέτ Λακάζ, Χορν, Αλεξανδράκη. Τελευταία του εµφάνιση το 1993 στο τηλεοπτικό «Γόβα στιλέτο». Τελευταία του κινηµατογραφική στο «Κορίτσι της Μάνης» µε την Αντζελα Γκερέκου του 1986. Με δύο (ελληνικά) βραβεία ερµηνείας. Το πρώτο «Με τη λάµψη στα µάτια» (1966) του Πάνου Γλυκοφρύδη. Με Ανέστη Βλάχο, Γιάννη Φέρτη, Ξένια Καλογεροπούλου, Λαυρέντη ∆ιανέλλο και Ζώρα Τσάπελη. Το δεύτερο «Πυρετός στην άσφαλτο» του Ντίνου ∆ηµόπουλου σε σενάριο Νίκου Φώσκολου µε Τζένη Ρουσσέα, Νόρα Βαλσάµη, Φαίδωνα Γεωργίτση.

Πίσω από το σκληρό λεβεντόπαιδο του ελληνικού κινηματογράφου υπάρχει ο Γιώργης . Ο μικρός του γαλατάδικου με το ποδήλατο, ο ποδοσφαιριστής, ο ΕΑΜίτης που έφαγε ξύλο στην Κατοχή (μαζί με τον φίλο του, μετέπειτα ποιητή, Δημήτρη Χριστοδούλου), ο σπουδαστής που ο Βεάκης τού έλεγε «εσύ θα πεινάσεις, δε θα γλείψεις κανέναν και θα πεινάσεις».Ο Γιώργης κράτησε για τον εαυτό του το πάθος του για την ποίηση το οποίο εκδήλωνε μόνο σε στίγμες που για εκείνον ήταν ιδιαίτερες. Το ’58 σε ανάπαυλα γυρίσματος στο Μεσολόγγι, βαρκάδα με τη Χρυσούλα, απαγγέλλει τη Λίμνη του Λαμαρτίνου. Το ’65 στην Οδησσό ερμηνεύει για τον εαυτό του το Ματωμένο σάλι του Πούσκιν, κάτω από το άγαλμα του Ρώσου ποιητή. Δακρύζει. Οι περαστικοί της λεωφόρου Πριμόρσκι σταματούν μαγεμένοι. Δεν καταλαβαίνουν λέξη, αλλά νιώθουν τη φλόγα.
«Φωτιά είμ’ εγώ;», λέει η Μελίνα, στη Στέλλα. «Ναι, κι αυτός που θα σ’ έχει πρέπει να ’ναι πιο φωτιά από σένα, αλλιώς θα τον κάψεις», απαντάει ο Μίλτος. «Κ’ είσαι εσύ τέτοιος;», παίζει με τις φλόγες η Στέλλα, χωρίς να ξέρει. «Έτσι λέω…»